فرحزاد، محله ای در سعادت آباد واقع در شمال تهران و از توابع شمیرانات است که از بزرگراه یادگار امام، جاده فرحزاد و بلوار فرحزادی شهرک غرب قابل آمد و شد است. فرحزاد از محلات تهران است و جزئی از منطقه ۲ شهرداری تهران به حساب میآید.
محله فرحزاد از محلههای قدیمی شمال تهران است که از گذشته بهصورت روستایی در مسیر جاده امامزاده داوود استقرار داشته و به مرور زمان و در اثر توسعه پایتخت بهصورت محلهای از شهر تهران در آمده است.
محله فرحزاد از بخشهای خوش آب و هوای شمال تهران به حساب میآید که در منطقه۲ شهرداری تهران واقع شده است. ضلع شمالی این محدوده به دامنههای ارتفاعات رشته کوه البرز منتهی میشود (ارتفاع ۱۸۰۰ متر از سطح دریا که حد شمالی شهر تهران است).
اعتضاد السلطنه فاصله تهران تا فرحزاد را دو فرسخ نوشته است.
این محله که از محلات قدیمی شمیران می باشد، به دلیل هوای با طراوت و فرح انگیزش به همین نام معروف شده است. فرحزاد گردشگاه ییلاقی شهروندان تهرانی است که در فصل تابستان به خاطر توتستانهای پربارش پذیرای اهالی شهر است.
ضلع غربی آن به دره و رودخانه فرحزاد محدود میشود که از دامنههای البرز آغاز شده و تا بزرگراه یادگار امام محدوده محله را تعیین میکند. از سمت شرق نیز خیابان گلپاد و جاده قدیم امامزاده داوود و همچنین مرز بین شهرکهای مسکونی و تپههای مشرف به منطقه فرحزاد بهعنوان مرز شرقی محله شناخته میشوند. در اطرف فرحزاد در شرق، محلهٔ سعادت آباد و در جنوب شرقی آن محلهٔ شهرک غرب واقع شده است.
فرحزاد از ۳ محله تشکیل شدهاست: محله فرحزاد بالا (شمال اتوبان یادگار امام)، فرحزاد پائین (جنوب اتوبان یادگار امام) و محله امامزاده .
سازمان زیباسازی شهرداری تهران نیز در طرحی با عنوان «ساماندهی تفرجگاههای تهران» که در ۲۹ آبان ۱۳۸۶ کلنگ زنی شدهاست، در حال محوطه سازی و ساخت باغ تراس در قسمتی از این محلهاست.
مزار شریف امامزادگان در فرحزاد:
امام زاده ابو عبدالله بن حسن المرتضی بن محمدالهادی بن یحیی بن یحیی القاسم السی بن ابراهیم طباطبابن اسماعیل بن ابراهیم بن حسن مثنی بن امام حسن(ع).
امامزاده صالح (فرحزاد):
مر حوم سید محمد تقی مصطفوی درباره امامزاده صالح می نویسد:«بنای امامزاده در سال 986قمری یعنی سال دوم سلطنت سلطان محمد پدر شاه عباس ساخته شده است، و نسب صاحب مرقد که در زیارت نامه ذکر شده او را پسر امام زین العابدین معرفی می کند.»
امامزاده دیگری در منتهیالیه شمالی فرحزاد است، که به «امامزاده ابوطالب» خوانده می شود. بخشی از ساختمان آن مربوط به دوره فتحعلی شاه ویا محمد شاه است، و قسمت دیگری از آن بنا به دوره ناصرالدین شاه تعلق دارد.
فرحزاد» در لغت:
عباس اقبال آشتیانی در باره فرحزاد در «جغرافیای بلاد و نواحی» درمجله یادگار (سال اول) نوشته است:«فرح زاد در شمال غربی طهران بین تجریش و کن واقع است. نام این ده در کتاب «منتقله الطالبیه» آمده، اما به شکل فرزاد که املای قدیم آن فره زاد است. بعدها قیاس عامیانه "فره" را به "فرح" عربی مبدل ساخته و فره زاد و فرزاد را فرح زاد کرده است. مولف کتاب «منتقله الطالبیه» نام جمعی از سادات مهاجر را می برد که به این قریه پناهنده شده و در آنجا سکونت اختیار کرده بوده اند.» در این کتاب این نام با دو ذال و به صورتفرذاذ نوشته شده. فاضل معاصر سید حسن خرسان از این آبادی با نام فرازاذ یاد کرده است.
راقم گوید: «فره» (به فتح اول و شد دوم و های ساکن) به معنای شأن و شوکت است. و «زاد» به معنای توشه است. و مجموع به معنای «توشه با عظمت» است.
وجه تسمیه فرحزاد:
هرچند جمعی بر اساس نام مشهور امروزی این آبادی یعنی «فرحزاد» وجه تسمیه آن را به اشتباه، بدان سبب که جایی فرحبخش و خوش آب و هوا بوده است، منسوب به «فرح» دانسته اند، اما چنانکه آمد، نام اصلی آن «فره زاد» بوده و به سبب پیدایش آب در آنجا آنرا «توشه عظیم» شمرده اند.