موزه آبگینه و سفالینه های ایران، موزه تخصصی شیشه و سفال است. این ساختمان که در باغی به وسعت بالغ بر 7 هزار مترمربع قرار دارد و در دو طبقه و 5 تالار ساخته شده است. تالار یک و دو در طبقه اول و تالارهای دیگر در طبقه فوقانی قرار دارد.
معماری موزه آبگینه و سفالینه های ایران :
ساختمان موزه آبگينه به خودي خود ميتواند براي علاقهمندان ديدني باشد. این مجموعه تا 1330 خانه و محل کار قوامالسلطنه بود و بعد از آن مدت هفت سال در اختیار سفارت مصر قرار گرفت. بعد از آن، به ترتیب سفارت افغانستان، بانک بازرگانی و در سال 1355 با همکاری مهندسان ایرانی و اتریشی تغییرات آن شروع شد. طرح های در و پنجرههای نفیس که بسیار خوب نگهداری شدهاند، یادآور معماری عصر سلجوقی است.
اين خانه اگرچه با تلفيقي از معماري ايراني و اروپايي ساخته و پله هاي آن به سبک روسي طراحي شده اند اما در جاي جاي آن، هنر استادکاران ايراني به چشم مي خورد، در منبت کاري هاي درها و پله ها، در گچ بري هاي سقف ها و ستون ها و آيينه کاري هايي که به اين خانه حال و هواي کاملا ايراني داده اند. پس از انقلاب در سال 1368 به آينه کاري هاي طبقه دوم بخش هايي اضافه شده که در آن ها مضامين مذهبي و انقلابي به چشم مي خورد.
از بارزترين ويژگي هاي طراحي داخلي موزه آبگينه بايد به طراحي منحصر به فرد ويترين ها و ايده هاي ابتکاري که هولاين، طراح اتریشی آن، در اين زمينه به کار گرفته اشاره کرد. ويترين هايي که گاه با الهام از ستون هاي تخت جمشيد، گاه با الهام از کاخ تچر داريوش هخامنشي و گاه با الهام از کعبه زرتشت در نقش رستم طراحي شده اند و در نوع خود بي نظير و منحصر به فرد هستند. تزیینات بنا شامل منبت کاری چهارچوب درها و پلهها است و آجر کاری نما که در 50 نوع است.
تاریخچه موزه آبگینه و سفالینه های ایران :
قوام السلطنه، اواخر دوران قاجار و زماني که نخست وزير احمد شاه بود، دستور داد در يکي از بهترين نقاط تهران براي او خانه اي بسازند احمد قوام، ملقب به قوام السلطنه از پرنفوذ ترين سياستمداران ايراني در دوران سلطنت قاجار و پهلوي بود که سه بار در دوران قاجار و دو بار در دوران پهلوي به نخست وزيري رسيد، 14 بار به عنوان وزير امور داخلي انتخاب شد، 4 بار پست وزارت امور خارجه به او تفويض شد و علاوه بر اين 4 بار وزير امور ماليه ، 2 بار وزير جنگ و يک بار وزير عدليه بود.
قدیمیترین شیشههای این موزه، لولههای شیشهای به نام سیلندر شیشه است که از معبد چغازنبیل کشف شده و مربوط به هزاره دوم قبل از میلاد است. شیشهها و سفالهای طبقه اول نیز مربوط به دورههای پیش از تاریخ است که قدیمیترین سفال دستساز از دوران اشکانی بدست آمده است. تالار صدف به علت شباهت شکل آن به صدف نیمه باز به این نام خوانده میشود و شامل انواع سفالهای قرن سوم و چهارم شهر نیشابور است.
تالار چهارم زرین نام دارد که به خاطر ظروف زرینفام که از دوران سلجوقی به جا مانده چنین نامی گرفته است و شامل ظروفی است که دور تا دور با خط نسخ و نستعلیق تزیین شده است. همچنین چهرههای مغولی روی این ظروف خود نمایی می کنند که با توجه به شهر محل پیدایش، نقوش آنها فرق میکند. تالار پنج که لاجورد نام دارد به خاطر لعابهای یک رنگ فیروزه به این نام خوانده میشود، و از قرن هفتم و هشتم به جا مانده است.
با نزدیک شدن به دوران صفویه، اشیا مصرفیتر میشود. تزیینات این بخش شامل گلاب پاش و صراحی است. همچنین میزی که از دوران قاجار به جا مانده با لعاب هفت رنگ و مزین به نقش چهرههای شخصیتهای شاهنامه است که نام هر شخص بالای چهره نوشته شده است.
بخش های موزه آبگینه و سفالینه های ایران :
موزه شامل بخشهای اداری (زیر زمین)، دبیرخانه و ریاست (طبقه بالا) است. کتابخانه نیز، واقع در ضلع شمال غربی، شامل ۴۰۰۰ جلد کتاب فارسی و انگلیسی در زمینههای باستان شناسی، تاریخ و هنر است. در ضلع شمالی محوطه، بناهایی برای تکمیل مجموعه در دست احداث است که در طبقه اول کلاسهای آموزشی و در طبقه دوم نمایشگاه موقت قرار دارد.
تالار های موزه ابگینه و سفالینه :
• تالار مينا: حاوی اشياي شيشه اي و سفالين متعلق به هزاره هاي اول و دوم پيش از ميلاد مسیح است.
• تالار بلور: حاوی باستانی ترین و قدیمی ترین سفال ها، شیشه ها و لوله های شیشه ای است.
• تالار صدف: این تالار شامل انواع سفال هاي قرون سوم و چهارم شهر نيشابور است. تالار صدف به علت شباهت شکل آن به صدف نیمه باز به این نام خوانده میشود.
• تالار زرین: دلیل نام زرین وجود ظروف زرينفام باقی مانده از دوران سلجوقي است. همه اطراف ظرف های این تالار با خط نسخ و نستعليق تزيين شده اند. همچنین چهرههای مغولی روی این ظروف خود نمایی میکنند که با توجه به شهر محل پیدایش، نقوش آنها فرق میکند.
• تالار لاجورد: لعاب های فيروزه ای رنگ برجا مانده از قرن های هفتم و هشتم - دوره ايلخاني - دلیل نام لاجورد این تالار هستند. ظروف شيشه اي این تالار به به سده هاي يازدهم تا سيزدهم هجري تعلق دارند. با نزدیک شدن به دوران صفویه، اشیاء مصرفیتر میشود. تزیینات این بخش شامل گلاب پاش و صراحی است. همچنین میزی که از دوران قاجار به جا مانده با لعاب هفت رنگ و مزین به نقش چهرههای شخصیتهای شاهنامه است که نام هر شخص بالای چهره نوشته شده است.
موزه آبگینه و سفالینه های ایران در تهران، خیابان جمهوری، خیابان سی تیر، پلاک 55 واقع شده است.
جاذبه های گردشگری نزدیک:موزه جواهرات ملی ایران، موزه ایران باستان، موزه هنرهای ملی ایران، موزه استاد صبا، موزه پست و تلگراف، پارک شهر