تنگ رازیانه یکی از مناطق گردشگری و از پدیده های مهم زمین شناسی ایلام است که در سال ۱۳۸۸ در فهرست آثار طبیعی ملی ایران قرار گرفت.
در کنار جاده ی ایلام به دره‌شهر بعد از روستای چنارباشی، تنگ رازیانه به طول دو متر امتداد یافته. مساحت تعیین شده اثر حدود ۳۰ هکتار به صورت طولی و مارپیچ به طول ۳ کیلومتر و عرض حداکثر ۵ متر در دامنه ارتفاعات کبیرکوه واقع شده است.
درون این دره ی ژرف و باریک که عرض بعضی نقاط آن به یک متر هم می رسد، آبی کم عمق و کم عرضی جریان دارد که آرامش و روانی آن در مقابل دیواره های بلند به ارتفاع ۱۵ تا ۳۰ متر با شکل ها و برش های طبیعی، تعامل اجزای طبیعت را به زیبایی نشان می دهد. آب داخل تنگه از سراب گرو سرچشمه گرفته و در فصل تابستان بسیار کم و در زمستان و بهار آبی جاری و مستمر است. اینجا، آب و خاک، در کنار هم نقشی بی بدیل را ایجاد کرده اند که انسان را به حیرت وا می دارد.
در تنگ رازیانه آثار بسیاری از دوران های مختلف به چشم می خورد که به جذابیت آن می افزاید.
این منطقه برای پژوهشگران علوم زمین شناسی و آب شناسی و زمین شناسی آبهای زیرزمینی ( هیدروژئولوژی ) بسیار جالب و مفید است. از طرفی دیگر تنگ رازیانه می تواند یک زیستگاه مناسب برای پرندگان مهاجر و بومی و خزندگان منطقه باشد چرا که موقعیت طبیعی و شرایط ویژه ی اقلیمی و میکروکلیمای خاص آن تمام شرایط مورد نیاز را برای یک زیستگاه و پناهگاه طبیعی حیات وحش مهیا می سازد. (میکروکلیمای کوچکترین واحد اقلیمی که تحت شرایط بافت، رنگ، شیب و جنس زمین است)
در صورت برخورد درست و رسیدگی به شرایط این منطقه، تنگ رازیانه از قابلیت های اکوتوریسم و گردشگری ویژه ای برخوردار است.
با دیدن منظره ی شگفت انگیر تنگ رازیانه برای انسان این سوال پیش می آید که چطور این منطقه به خود شکلی این چنین گرفته است؟
علت این پدیده ی زمین شناسی در ابتدا، زمین لرزه و گسیختگی روی لایه ی ضخیم آهک ( مربوط به دوره الیگومیوسن ) بوده که سبب به وجود آمدن درز و شکاف شده. سپس عواملی دیگر چون فرسایش، اختلاف ارتفاع و شیب تند بخش های پایینی و بالایی، وضعیت توپو گرافی خاص و عواملی چون بارش و پوشش گیاهی متنوع، همه باهم موجب شکل گیری تنگ رازیانه شده اند.
از طرفی دیگر عملکرد آب های زیرزمین و فعالیت های هیدرولوژی و ژئوهیدرولوژی درز و شکاف ها را عمیق تر کرده و در طول سالیان دراز اثری بدیع و کم نظیر را در این خطه از سرزمینمان به وجود آورده است.
بررسی های انجام شده بر رسوبات تحتانی - فوقانی تنگه، نشان داده که رسوبات منعلق به دوران سوم و چهارم زمین شناسی ( منوزوئیک_ آنتروپوزوئیک ) می باشد.
وجه تسمیه
رازیانه گیاهی معطر، با خواص دارویی بسیار است. رازیانه گل هایی زرد رنگ و خوشه ای دارد که به صورت وحشی و زراعی در ایران وجود دارد.
از آن جهت نام این تنگ را رازیانه گذاشتند که در پیرامون آن گیاه رازیانه بسیار دیده شده است.
